Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Kısmı, Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncay Dilci, Kahramanmaraş merkezli iki büyük zelzeleye maruz kalan 10 vilayetteki 1026 kişi üzerinde yaptıkları Davranışsal Ahenk Tahlili (DUA) ile ilgili bilgi verdi.
Depreme maruz kalan, enkazdan çıkmış ya da şiddetli sarsıntıya maruz kalmış depremzedelerde gerilim bozukluğunun ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Dilci, şunları söyledi:
*Bu bozukluk özgüven eksikliğiyle bir arada gelişiyor. Bunları takiben iradeli ve kararlı iş bitirme ve performans ortaya koyma noktasında yüzde 15’lik bir gerileme olduğunu görüyoruz.
*Geleceğe dair inanç konusunda yüzde 8’lik bir azalmanın, düşüşün olduğunu görüyoruz. Bunun en önemli sebebi de tekrar sarsıntı olsa gerek.
*Sorumluluk hissinde artış var. Yani etrafında ki insanlara ve objelere karşı sorumluluk manasında yüzde 10 oranında bir artış olduğunu görüyoruz.
Prof. Dr. Tuncay Dilci
‘DEPREMZEDELERİN YÜZDE 15’İ İÇİNE KAPANDI’
*Depremzedeler adalet hissiyle birlikte irtibat konusunda da nezih ve daha sakin bir hayatı tercih ediyorlar. Yani oburlarının hayatına, durumuna müdahale etmek, yorum yapmaktan kaçınıyorlar. Hatta bu oranın yüzde 15 oranında değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. Bu bireyler konuşmayı sevmiyor.
*Deprem bölgesindeki insanların yüzde 15’i içine kapandı. Sessizliği, sakinliği ve nezih ortamları tercih ediyorlar. Bağlantı konusunda konuşmadıkları için bu durum ahlaki anlayış ve algılarına da yansımış durumda. Daha ahlaklı ve faziletli davranışların geliştiğini görüyoruz.
*Nörolojik manada sinirsel, öfke, depresif tavır bağlamında da bu şahısların kendi içerisinde sessiz sakin bir yaşantıyı tercih ettikleri, sessizliği bir hayat biçimi haline getirdikleri, dış dünyaya karşı daha kapalı oldukları gözlemlenmiştir. Bu sarsıntı sonrası elde edilebilecek travma sonrası sonuçlardan bir adedidir.
‘SOSYOLOJİK, RUHSAL BİR ENKAZDAN BAHSEDEBİLİRİZ’
Devletin ve birtakım sivil toplum kuruluşlarının afetin çabucak akabinde düzenlediği terapi niteliğindeki toplumsal faaliyetlerin devam etmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Dilci, şöyle konuştu:
*Depremin akabinde geriye önemli bir enkaz kaldı. Bu enkaz için hem ekonomik hem binaların enkazı hem de insanların vefatına dair yaşanan yıkımlardır.
*Sosyolojik, ruhsal ve kültürel bir enkazdan da bahsedebiliriz. Tabi ki bu enkazın telafisi değerli. Davranışların telafi edilebilmesi için bilimsel bir yaklaşım olarak kimi bulgulara muhtaçlığımız vardı. Elbette ki ülkemiz, milletimiz birbirine kenetlendi.
*Söz konusu bu süreçte bireylerin, çocukların davranışsal ahengine dönük birtakım telepatik irtibat kanaları ve terapi modelleri kullanılarak moral ve motivasyonlarına faaliyetler yapıldı ve yapılmaya da devam etmelidir. Gerek sivil toplum örgütlerimiz gerek Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı ve öteki kuruluşlarımız halkımızın yanında yer almaya çalıştı. (DHA)