Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), yerli deniz kabuklularını müdafaa maksadı kapsamında Atlantik denizyıldızlarının istilasıyla çaba etmek için kıyı toplumlarını seferber etti.
Bilim insanlarınca Atlantik denizyıldızlarının Akdeniz’in her yerinde artarak, Türk kıyılarına ulaşmalarından itibaren Marmara ve Karadeniz dahil olmak üzere Türk denizlerine yayıldığı tespiti üzerine harekete geçildi.
UNDP, bu kapsamda Türkiye’nin bu tehditle başa çıkmasını desteklemek gayesiyle Tarım ve Orman Bakanlığı Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü ile iş birliği yaptı.
Küresel Etraf Fonu tarafından sağlanan 3,3 milyon dolar finansman dayanağı ile ‘Denizel İstilacı Yabancı Çeşitler Projesi’ başlatıldı.
Proje kapsamında yapılan çalışmada istilacı denizyıldızlarının süratle büyüyerek üredikleri ve bulundukları ortama kolaylıkla ahenk sağladıkları tespit edildi.
Denizyıldızlarının, Türkiye kıyılarında kıymetli bir denizel kaynak olan midyeleri tüketen istilacı bir çeşit olduğuna dikkat çekildi.
Bu istilacı çeşide dikkat çekmek ve farkındalık oluşturmak için Marmara Denizi’nde denizyıldızı toplama aktifliği gerçekleştirildi. Dalış yapan onlarca dalgıç, kısa müddette yüzlerce denizyıldızı topladı.
‘GİTTİKÇE BÜYÜYEN BİR TEHDİT OLUŞTURUYOR’
UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton, yük gemilerinin balast tanklarında taşınan bu istilacı cinsin, Türk denizlerinin biyoçeşitliliği ve su eserleri için büyük bir tehlike oluşturduğunu söyledi.
Vinton, “Denizel istilacı yabancı çeşitler, Türkiye’de kıyısal biyoçeşitlilik ve su eserlerine bağlı geçim kaynakları için gitgide büyüyen bir tehdit oluşturuyor ve global ısınma bu riski artırıyor. Sonuçta bu, yeni tehditlerin Türk denizlerine girişini önlemeye yardım etmek için deniz taşıtları ve yük gemilerinin nasıl işletileceğini düzenleyen memleketler arası ve bölgesel mutabakatların yapılmasını gerektiren bir sorundur” dedi.
Vinton, Türkiye kıyılarında bulunan başka bir istilacı cins olan aslan balığının bilakis, denizyıldızının beşerler tarafından yenilemediğini belirtti.
UNDP Türkiye Proje Yöneticisi Mehmet Gölge ise “Dünyadaki birçok denizel canlı çeşidi, deniz nakliyatı nedeniyle kendi doğal hayat alanlarının dışına taşınıyor; global ısınma da bu tiplerin yeni yurtlarına hemencecik ahenk sağlamasına yol açan uygun bir ortam yaratıyor. İstilacı çeşitler ve onların mahallî biyoçeşitlilik ve geçim kaynakları için yarattıkları tehditler hakkında kıyı toplumlarında farkındalığı artırmamız gerekiyor” dedi.
SEMPOZYUM DÜZENLENECEK
Atlantik denizyıldızı birinci olarak 1993 yılında Marmara Denizi’nde, 2003 yılında da Karadeniz’de görüldü. Bu istilacı çeşitlerin Türkiye sularına ulaşmasında balast suları tesirli oldu.
Türkiye’de istilacı yabancı tiplerle çabayı desteklemek gayesiyle 28-30 Kasım’da Antalya’da İstilacı Yabancı Tiplerle Çabada Balast Suyu ve Biyofouling İdaresi Memleketler arası Sempozyumu düzenlenecek. (DHA)
