Asbest, bilinen sıhhat riskleri nedeniyle kullanımı büyük ölçüde yasaklandı fakat geçmişte uygulandığı binalarda tehlikesini sürdürüyor. Asbest liflerine maruz kalma riski, bilhassa zelzelede hasar görmüş yahut yıkılmış binaların temizlenmesi ve yıkılması sırasında yükseliyor, çünkü bu faaliyetler sırasında lifler kolay kolay havaya salınabilir.
ASBEST NEDİR?
Asbest, ısıya, ateşe ve elektriğe karşı direnci nedeniyle bir vakitler inşaat ve sanayide yaygın olarak kullanılan bir mineraldir. Fakat 1960’larda asbestin akciğer kanseri, mezotelyoma ve asbestoz üzere önemli sıhhat meselelerine neden olabileceği keşfedildi.
Asbestin kıssası, kandillerin fitilleri ve yanmaz kumaş olarak kullanıldığı eski çağlarda başlıyor lakin çağdaş sanayide kullanımı, harika bir yalıtkan ve yanmaz gereç olduğunun keşfedildiği 1800’lerin sonunda başladı. Asbest yalıtım, çatı kaplama, döşeme ve otomotiv kesimleri dahil olmak üzere çok çeşitli eserlerde kullanıldı.
Asbest o kadar yaygın hale geldi ki sigara filtrelerinde bile kullanıldı ve sigara içenler ortasında akciğer kanseri riskinin artmasına neden oldu.
O vakitten beri asbest birçok ülkede yasaklandı ve kullanımını sınırlamak için katı düzenlemeler getirildi. Bununla birlikte, bilhassa eski binalarda ve asbest içeren eserlerde önemli bir sıhhat tehlikesi olmaya devam ediyor.
DEPREMDE YIKILAN MESKENLERDE ASBEST TEHLİKESİ
Asbest içeren binalar hasar gördüğünde yahut yıkıldığında, lifler havaya salınabilir ve etraftaki beşerler bunlara maruz kalabilir. Bu lifler, iltihaplanmaya, yara izine neden olabilecekleri ve sonunda kansere, mezotelyoma ve başka önemli teneffüs yolu hastalıklarına yol açabilecekleri akciğerlere yerleşebilir.
Asbest liflerine maruz kalma riski, bilhassa sarsıntıda hasar görmüş yahut yıkılmış binaların temizlenmesi ve yıkılması sırasında yüksektir, zira bu faaliyetler sırasında lifler basitçe havaya salınabilir.
Asbeste maruz kalmanın tesirlerinin ortaya çıkması onlarca yıl alabilir, bu da geçmişte asbeste maruz kalan pek çok insanın sıhhat üzerindeki yıkıcı tesirlerini fakat artık deneyimlediği manasına gelir.
Asbest içeren binaların paklığı ve yıkımı sırasında kollayıcı giysi ve maske takılması, lif salınımını azaltmak için materyallerin ıslatılması ve gereçlerin mahallî yönetmeliklere uygun olarak atılması üzere uygun tedbirlerin alınması kıymetlidir.