Satışların azalması ve fiyatların düşmesi maliyet artışı ve dolardaki yükseliş nedeniyle geçmişte taahhüt ettikleri oranlar Bostancı Travesti ya da fiyatlarla iş yapamayan müteahhitler uyarlama talep ediyor
Bu alanda açılan yüzlerce dava olduğunu ve sürecin binlerce konut sahibini ilgilendirdiğini belirten Öngören İstanbul da en çok Kadıköy ve Kartal Buca Travesti ilçelerindeki inşaat projeleri için bu tip davalar açıldığını söyledi Öngören mukavele sorunu yaşayanların daha çok küçük ve orta ölçekte iş yapan müteahitler olduğunu da kelamlarına ekledi
TARAFLAR İÇİN FAYDALI
Avukat Cebeci Travesti Gürsel Öngören bu davaların ya da uzlaşmaların hem inşaat şirketleri hem arsa sahipleri hem de ilgili projeden evalan bireyler için değerli bir adım olduğuna dikkat çekti
Davaların inşaat şirketlerinin temerrüde Cihangir Travesti düşmesini de engellediğini söyleyen Öngören Bildiğiniz üzere inşaatçı olarak inşaat müddetlerinde temerrüde düşüldüğünde mukavele arsa sahiplerince fesih ediliyor ve Yargıtay kararına nazaran inşaatın yaklaşık yüzde 80 i tamamlanmış ise inşaat Çankaya Travesti şirketi mukavelede anlaşılan daire yerine yalnızca yaptığı inşaatın maliyetini üç beş yıllık bir dava sonunda alabiliyor Bundan ötürü hem inşaat şirketi büyük mali ziyana uğruyor hem de inşaat şirketinden daire alan 3 şahıslar tapularını alamıyor Borçlar Kanunu nun 480 unsuruna nazaran başlangıçta öngörülemeyen ya da öngörülüp de taraflarca göz önünde tutulmayan durumlar yapıtın yapılmasına pürüz olur yahut son derece güçleştirirse yüklenici yargıçtan kontratın yeni şartlara uyarlanmasını isteme bu mümkün olmadığı yahut karşı taraftan beklenemediği takdirde kontrattan dönme hakkına sahiptir diye konuştu
UZLAŞMAYA VARILIYOR
Yargıtay ın gerçek açılan davalarda uyarlama taleplerini kabul ettiğini belirten Öngören Bu davalar yaklaşık iki yıllık bir süreçte karara bağlanmakla birlikte dava açıldıktan sonra dava baskısı ile pekçok arsa sahibi mühlet ve bedel paylaşım oranı konusunda uzlaşmaya varıyor Birinci açılan 1994 krizine bağlı uyarlama davalarında Yargıtay öngörülemeyen durumun ortaya çıkmasından sonra bir yıl içinde davaların açılması gerektiğini ortaya koymuştur Bu yüzden 13 Ağustos 2018 tarihinde dolar fiyatının 7 TL ye çıkmasını temel alırsak uyarlama davalarının 13 Ağustos 2019 tarihine kadar açılması gerekli formunda konuştu
ÜRETİCİ DE KORUNMALI
İnşaatçılar Derneği İNDER Lideri Nazmi Durbakayım geçmişte yapılan kontratların bugün sorun oluşturduğunu söyledi İnşaat müddetleri ve verilen oranlar konusunda zorluklar olduğunu belirten Durbakayım kamunun bu alanda düzenleme yapmasıyla tahlil bulunacağını kaydederek şunları söyledi
Mevcut kanuna göe bir anşaat en çok 36 ayda bitmeli Halbuki bugün temeli için 1 yıl uğraşılan işler yapılıyor İnşaat tamamlama müddeti 48 ay olmalı Bakanlık ile mevzuyu görüştük Geçmişte verilen oranlarla bugün tıpkı iş yapmak güç 500 600 hak sahibinin olduğu yerde uzlaşmak mümkün değil Nasıl ki tüketiciyi koruyan kanun varsa üretici de korunmalı
ÖNGÖRÜLÜ OLUNMALI
Gayrimenkul Hukuku Derneği Lideri Avukat Ali Güvenç Kiraz uyarlama davalarında olumlu kararın lakin önemli oranda ziyan olduğunda gerçekleştiğine dikkat çekti Kiraz uyarlama davalarını şöyle anlattı
Yargıtay uyarlama davaları için ‘öngörülebilirlik’ kuralı getirmiştir Burada Yargıtay basiretli tacir olan müteahhitin mukavele istikrarının bozulması nedeniyle açtığı davalarda bu işi yapan taraf olması mukaveleyi kurarken hakikat kurmasını ve ileride ortaya çıkan artışlar nedeniyle bu türlü davaları açamayacaklarını belirtmiştir Yani müteahhit mukavele başında kontrat mühleti içerisinde ekonomik değişimleri öngörmesi gereken taraf olarak görülmektedir Bu çerçevede müteahhit yüklenici tarafın açtığı davalarda ‘çok aşırı’ bir durum ortaya çıkmadıkça uyarlama hakkını tanımamaktadır Arsa sahipleri tarafından da açılabilen bu davalarda basiretli tacir olmayan ve hayatında birinci kez bu türlü bir mukavele imzalayan taraf olarak görülen arsa sahipleri için tekrar Yargıtay kuralı geçerli olmakla birlikte mukavele istikrarı çok halde çökmüşse uyarlama hakkı oluşabilecektir
