ABD ve Rusya ortasında geçen hafta Karadeniz üzerinde yaşanan tehlikeli tansiyon gündemdeki yerini korurken iki ülke ortasında son periyotta Suriye’de de tansiyonun arttığı ortaya çıktı.
ABD Avrupa Kuvvetleri Komutanlığı, geçen hafta açıklama yaparak iki Rus Su-27 uçağının Karadeniz’de ABD’ye ilişkin MQ-9 İnsansız Hava Aracını taciz ettiğini, uçaklardan birinin çarptığı MQ-9’un milletlerarası sulara düştüğünü duyurmuştu. Olayı “çok tehlikeli ve profesyonellik dışı” olarak tanımlayan ABD, Rusya’nın Washington Büyükelçisi’ni Dışişleri Bakanlığına çağırmıştı.
Rusya Savunma Bakanlığı ise olayda savaş uçağının ABD İHA’sına çarptığını reddederek İHA’nın “ani manevra” sonucu düştüğünü savunmuştu. Kriz, Ukrayna savaşının başlamasından bu yana Rusya ve ABD ortasındaki en tehlikeli tansiyon olarak nitelenmişti.
ABD basını, son devirde Suriye’de de iki ülke ortasında tansiyon yaşandığını aktardı. NBC News’in haberine nazaran, mart ayında silahlı Rus savaş uçakları Suriye’deki ABD üssü üzerinde neredeyse her gün uçuş gerçekleştirdi.
‘ASKERİ MUTABAKATLARA AYKIRI’
NBC’ye konuşan ABD’li kumandan Alexus Grynkewich, Rus uçaklarının mart başından bu yana ABD’nin Suriye’deki ana karargahı olarak görülen El Tanif üssünün hava alanını en az 25 kez ihlal ettiğini belirtti. ABD’nin Suriye’deki hava operasyonlarından sorumlu olan Grynkewich, Rus uçaklarının uçuşlarının ABD ve Rusya ortasında 4 yıldır Suriye’de yürürlükte olan mutabakata ters olduğunu da kaydetti.
ABD’li kumandan, ocak ve şubat aylarında Rusya’nın rastgele bir ihlalde bulunmadığını söyleyerek son devirde uçuşlarda yaşanan önemli artışla ilgili “Kariyerimde askeri mutabakatların bu biçimde ihlal edildiğini hiç görmemiştim. Bu çok rahatsız edici bir durum” dedi.
‘KAZA RİSKİNİ ARTIRIR’
Rusya’nın halini “provokasyon” olarak niteleyen Grynkewich, Rus uçaklarının ABD üssüne saldırmasını beklemediklerini lakin bu durumun iki ülke ortasında bir kaza yaşanma riskini artırdığını söyleyerek Karadeniz’deki tansiyonun Suriye’de de yaşanabileceğine işaret etti.
NBC’nin haberine nazaran ABD ordusu bağlantı kanalları üzerinden Rusya’nın uçuşlarını protesto etti ve bu durumun IŞİD’le çabaya ziyan verdiğini savundu lakin uçuşları durdurmayı başaramadı. Rusya’nın El Tanif üssünün bulunduğu bölgeyi ABD’nin hava alanı olarak tanımadığı cevabını verdiği belirtildi.
ABD, omurgasını terör örgütü PKK/YPG’nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri ile işbirliği yaparak IŞİD aykırısı operasyonlarını El Tanif üssünden yönetiyor. ABD ve Rusya, 2019’da Suriye’de muhtemel askeri çatışmaları ve kazaları önlemek için çeşitli kuralları hayata geçirmişti ve irtibatı sürdürüyor.
