Merkez Bankası’nın (TCMB) hazirandan bu yana 4 defa faiz artırma kararına karşın TL’de bedel kaybı sürüyor. Dolar dün kritik jeopolitik gelişmelerin yaşandığı ortamda tarihi rekorunu 27.76 liraya taşıdı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı koltuğuna oturan Mehmet Şimşek ve Merkez Bankası (TCMB) koltuğuna oturan Gaye Erkan’ın dört aylık misyon mühleti boyunca TL, yüzde 30 bedel kaybetti. Kamunun döviz satışlarıyla desteklenmemiş olsaydı bu kayıp daha büyük olacaktı. Şimşek’in misyona geldiği haziran ayı prestijiyle temmuz ortasına kadar TL’de yüzde 21 oranında kıymet kaybı yaşanmış, dolar 20 lira düzeylerden 26 liraya kadar yükselmişti. Akabinde kamu denetimlerinin yine artması ile yükseliş suratı yavaşladı. Lakin kurda ‘rekabetçilik’ ve ‘istikrar’ ortasına sıkışan iktisat idaresi için kuvvetli süreç hâlâ devam ediyor. Merkez Bankası bir yandan döviz rezervlerini artırırken, başka yandan TL’deki istikrarın da korunması gerekiyor. Ekonomistler, yetkililerin rekabetçilik derdinden çok enflasyonla çaba sürecine takviye olmak için daha fazla rezerv kaybetmeden TL’nin istikrarına öncelik vermesi gerektiğini düşünüyor. Zira TL’deki daha fazla zayıflama enflasyon görünümü açısından en büyük telaş kaynağı. Gerçekten TL’deki kıymet kaybı ithal girdilerin kıymetlenmesi fiyatların artmasına ve enflasyonun yükselmesine yol açıyor.
21.5 PUAN KORUYAMADI
TCMB, hazirandan bu yana 4 ayda toplam 21.5 puanlık faiz artışıyla siyaset faizini yüzde 30’a yükseltti. Ama faiz artışı, vergi artışları ve TL’nin paha kaybı sebebiyle yükselen enflasyonun yanında beklentilerin epeyce altında kaldı. Uzmanlar, TL’de kademeli kıymet kaybının seçime kadar süreceğini lakin dövizin getirisinin TL mevduat getirisinin altında kalabileceğini öngörüyor.
‘TL ucuz ve rekabetçi’
ABD‘li yatırım bankası JPMorgan’a nazaran esasen ucuz olan TL ek devalüsyona gerek bulunmazken, yetkililer rezerv kaybetmeden döviz kurunu istikrarlı tutabilir. Bankanın analisti Anezka Christovova 5 Ekim tarihli raporunda, Türk lirası tahvil durumunun “piyasaya paralel getiri”, Türk lirası durumunun ise “piyasa üzeri getiri” seviyesinde olduğu belirtildi. Tahlillerin TL’nin ucuz ve rekabetçi olduğuna işaret ettiği belirtilen raporda, “Bu nedenle yetkililerin rekabetçilik telaşlarından fazla enflasyonla gayret sürecene yardımcı olmak için lira istikrarına öncelik verebileceğine inanıyoruz” değerlendirmeleri yer aldı.
Doların yeni rekoru
ABD tahvillerinde geri çekilme devam ederken, global piyasalarda dolar sonlu da olsa artıda. Buna rağmen dolarda jeopolitik gelişmelerin yaşandığı ortamda yeni rekor test edildi. ABD’nin bir Türk insansız hava aracını (İHA) düşürmesinin akabinde bölgede jeopolitik tansiyon artarken döviz kurları da hareketlendi. Dün sabah 27.7672 lira gören dolar günü 27.6200 liradan tamamladı. Euro ise en yüksek 29.2998 düzeyleri görüldü.
TL’nin 4 aylık kaybı yüzde 30
TL, dolar karşısında yılbaşından beri yüzde 32.5 kıymet kaybetti. Kur üzerinde denetimin gevşediği haziran ayından bu yana ise TL’nin kıymet kaybı yüzde 30’u buldu. Son bir ayda ise dolar/TL kurunda yüzde 3’ü aşan yükseliş kaydedildi. Son bir ayda dolarda kurunda yüzde 3’ü aşan yükseliş kaydedildi. Ekonomistler TL’de kademeli ve hudutlu bedel kaybının devam edebileceğini, ancak lokal seçimlere kadar dövizin getirisinin TL mevduat getirisinin altında kalabileceğini öngörüyor.
